Tak o cięciu, jak i o formowaniu drzewek owocowych mówi się zwykle jako o podstawowych zabiegach pielęgnacyjnych. Ich wykonywanie ma kluczowe znaczenie tak dla zdrowia samych drzewek, jak i dla jakości pozyskiwanych owoców, nie ma przy tym znaczenia, czy rosną one w sadzie, czy też w ogrodzie. Przycinając drzewa przyczyniamy się do też do tego, że regulowany jest ich wzrost. Korzenie nie rozwijają się tak szybko, jak wcześniej, a drzewo może czerpać z gleby niezbędne mu składniki odżywcze w optymalnych ilościach.
Jak cięcie wpływa na rozwój i owocowanie?
Jak już wspomniano, to właśnie cięcie przyczynia się do tego, że możemy zapewnić drzewu owocowemu odpowiedni wzrost, kształt oraz rozpiętość korony. Nie jest to jednak wcale jedyna zaleta tego zabiegu. Nie bez znaczenia wydaje się i to, że usuwając stare, chore i połamane gałęzie, oddziałujemy na zdrowotność drzewa. Gdy w gęstej koronie długo utrzymują się liście, podnosi się panująca w niej wilgotność. To z kolei prowadzi do rozwijania się różnych gatunków grzybów i znacząco obniża jakość owoców. Przycinając drzewa owocowe mamy więc realny wpływ na poprawę jakości zbiorów.
Kiedy wykonać pierwsze cięcie?
Bez względu na to, czy w posiadanie drzewek weszliśmy wiosną, czy też jesienią, pierwsze cięcie określane też jako formujące powinno być wykonane na wiosnę. Gdy drzewko zostało wykopane ze szkółki, w istotny sposób skrócono jego system korzeniowy. Teraz, niejako dla równowagi, powinno nastąpić skrócenie korony. Dzięki temu zwiększy się szansa na to, że drzewko przyjmie się w sadzie lub ogrodzie. Jednocześnie znacząco poprawi to warunki jego wzrostu. Jeśli drzewko jest rozgałęzione, powinniśmy pamiętać o tym, aby pozbyć się wszystkich tych pędów bocznych, które znajdują się na wysokości poniżej 50 centymetrów.
Jak formować koronę?
Nie tylko podczas pierwszego cięcia należy koncentrować się na formowaniu korony. Mamy do czynienia z zabiegiem, z którym powinniśmy mieć do czynienia także w kolejnych latach. Ponownie konieczne jest wycinanie wszystkich tych gałązek, które znajdują się poniżej korony, a także tych pędów, które znajdują się poniżej pół metra. Jest to zasada, której należy przestrzegać przez wszystkie lata życia drzewka ze świadomością jej kluczowego znaczenia dla jego rozwoju. Nie można też zapominać o tym, że na jednym piętrze nie powinny znaleźć się więcej niż trzy pędy. Każdy kolejny musi zostać wycięty nawet, jeśli w danym momencie nie sprawia wrażenia zagrażającego stabilności drzewa. Wycinanie gałązek nie może być ograniczone jedynie do pozbywania się tych, które sprawiają wrażenie zbyt słabych. Dobrze jest pozbyć się też tych, które wydają się zbyt silne zwłaszcza, jeśli ich grubość zbliża się do tej, jaka charakteryzuje sam przewodnik.
Jaką technikę cięcia zastosować?
Znaczenie podczas opieki nad drzewkami owocowymi ma nie tylko czas ich cięcia, ale także zastosowana w tym celu technika. Warto więc pamiętać przede wszystkim o tym, aby ciąć młode pędy ukośnie, najlepiej na wysokości, która nie przekracza pół centymetra nad oczkiem. Cięcie zbyt wysokie oraz zbyt niskie może prowadzić do uszkodzenia drzewka, dobrze jest więc stawiać na jego precyzję. Wykonując cięcie skośne należy też zwracać uwagę na to, czy jego najwyższy punkt znajduje się nad oczkiem. Tylko wtedy spływająca woda nie będzie zalewać pąka, a ten ostatni będzie mógł rozwijać się prawidłowo.
Nie bez znaczenia okazuje się też to, w jakim kierunku zwrócone jest ostatnie pozostawione przez nas oczko. Najlepiej, jeśli jest skierowane na zewnątrz korony. Pozwoli ono pędowi na naturalny wzrost w tym samym kierunku, a to sprawi, że będzie miał lepszy dostęp zarówno do światła, jak i do wody.
Także cięcie starszych konarów może okazać się problematyczne, jeśli nie będziemy posiadali odpowiedniej techniki. Największym ryzykiem jest w ich wypadku obłamywanie się, do którego dochodzi pod ich własnym ciężarem. Rozdarciu korony można zapobiec tnąc konary w trzech etapach – najpierw od dolnej gałęzi ucinając ją do połowy, a następnie od góry. Dopiero, gdy pozostaje krótki fragment, można uciąć go metodą „na obrączkę”.